Salie (Salvia officinalis) is een populair kruid. Het is een gemakkelijk te kweken vaste plant, in een pot bij de keukendeur, als onderdeel van een formele kruidentuin, of gemengd met een bloemenborder.
De basisbeginselen van salie
Culinaire salie is een struikachtige, groenblijvende vaste plant. De zachte bladeren zijn meestal twee centimeter lang en een halve centimeter breed en variëren in groen, grijs, paars of geel berijpt. De bloemen kunnen wit, paars of blauwachtig zijn en bloeien van het begin tot het midden van de zomer, op ranke aren die 10 tot 12 centimeter boven het blad uitsteken. Zoals vele sterk geurende kruiden behoort Salie tot de muntfamilie, de Lamiaceae.
Groeiomstandigheden voor salie
Salie geeft de voorkeur aan volle zon en goed doorlatende grond. Hij verdraagt droogte als hij eenmaal gevestigd is en is zeer goed aangepast aan de grondsoort. Hij groeit even goed op rijke tuingrond als op droge, rotsachtige plaatsen met weinig vruchtbaarheid.
Landschappelijk gebruik
Het toevoegen van een paar verschillende kleuren salie vormt een aantrekkelijke aanvulling op een kruidentuin of containerbeplanting.
Naast zijn waarde als tuinkruid is salie ook een effectieve borderplant, vooral als hij mag bloeien.
Door zijn nette, groenblijvende vorm is hij ook geschikt als randbeplanting langs paden of rond hogere vaste planten.
Vanwege zijn hoge mate van droogtetolerantie is salie helemaal op zijn plaats in xeriscapes, droge tuinen, waar hij goed samengaat met siergrassen en planten met zilverkleurig blad, zoals alsem (Artemisia) en lamsoren (Stachys).
Teelt van salie
Plant salie in het voorjaar met een tussenafstand van 12 tot 18 cm. Na de bloei in de midzomer met 1/3 terugsnoeien. Bedek de omringende grond in de late herfst met een laag mulch, zoals houtsnippers of droge bladeren. Snoei de struik in het voorjaar in vorm en verwijder dode of rommelige planten.
Salie kan worden gekweekt van stekken of van zaden die binnenshuis zijn begonnen. De planten kunnen ook in het vroege voorjaar worden gedeeld.
Dit kruid heeft zelden last van plagen of ziekten, maar als kamerplant kan het vatbaar zijn voor spintmijten. Was aangetaste planten regelmatig met lauw water om ze te behandelen.
Oogst en gebruik van salie
Salvia wordt al lang beschouwd als een tonicum voor lichaam en geest en de naam komt van het Latijnse woord ‘salvere’, wat ‘redden’ betekent met de connotatie ‘in goede gezondheid verkeren’. Medicinaal gebruik van salie omvat de behandeling van verkoudheid, hoesten, angst en aandoeningen van maag en spijsverteringskanaal.
Het kruid wordt echter het meest gebruikt in de keuken. De bladeren kunnen zowel vers als gedroogd worden gebruikt. Ze zijn vaak een smaakmaker voor worst, vulling, pasta en groentegerechten, en zijn vooral lekker met bonen. De bloemen zijn ook eetbaar – gebruik ze als garnering in salades of tempura.
Salie oogsten en drogen
Om de beste bladeren voor de keuken te kweken, moet de nieuwe groei vaak worden geoogst en moeten de bloemstengels worden verwijderd zodra ze verschijnen. Om te drogen, knipt u de stengels van het bovenste 1/3 deel van de plant af in het voorjaar voordat de bloei begint. Hang ze ondersteboven in een goed geventileerde ruimte tot ze droog zijn of leg ze op een bakplaat en plaats ze enkele uren in een warme oven.
Het ultieme hartige kruid
Salie vers uit de tuin oogsten en in de keuken gebruiken is een van de luxe dingen des levens. Een klein takje dat vandaag geplant wordt, zal jarenlang smaakvolle bladeren opleveren.
