Door je favoriete herfstgroenten in de late zomer te planten, kun je ze oogsten voordat de kou toeslaat.
Misschien ben je volledig in zomeroogst modus, waarbij je elke ochtend courgettes, tomaten en basilicum plukt. Of misschien ben je deze lente op een zijspoor beland waardoor je plannen om je moestuin op gang te brengen niet volgens plan zijn verlopen. Hier is goed nieuws. Enkel omdat de herfst op komst is, is nog geen reden om je tuinhandschoenen op te bergen.
Hoewel het grillige herfstweer het misschien lastiger maakt om gewassen te groeien, zijn er nog steeds veel groenten die je kunt planten. Herfst groeten hebben meestal wat extra tijd nodig om te rijpen, omdat ze minder daglicht krijgen naarmate het seizoen vordert. In de meeste gevallen zullen herfst groenten in september en oktober klaar zijn om te oogsten. Om het planten en oogsten van groenten in de herfst tot een goed einde te brengen, zijn er een paar eenvoudige regels:
1. Ga vroeg aan de slag.
Tegen de tijd dat de meeste mensen beginnen te denken aan herfstgroenten, is het al te laat. Om een succesvolle herfst- en winter oogst te garanderen, begin je best in hartje zomer. Dit betekent dat je in de hitte van augustus moet planten om je gewassen de tijd te geven om te groeien, terwijl de groeiomstandigheden nog goed zijn.
Sommige snel groeiende herfstgroenten zoals sla en radijs kunnen tot eind september worden geplant, maar de meeste herfstgroenten zoals broccoli en wortelen hebben enkele maanden van goede groeiomstandigheden nodig om te rijpen voordat de vorst en het lage lichtniveau er is. Wanneer je twijfelt, plant je best een beetje vroeger.
2. Weet hoe lang het duurt om je herfstgroenten te laten groeien.
Elk gewas heeft een relatief voorspelbare levensduur, wat betekent dat je ongeveer kunt anticiperen op hoe lang het zal duren vooraleer je een oogstbare grootte hebt. De levensduur van het gewas wordt meestal gedefinieerd door de term “dagen tot rijpheid” die op de zaadverpakking of het label wordt vermeld. De rijpheid dagen zullen een beetje variëren naar gelang de omgevingsomstandigheden, maar deze getallen zouden vrij nauwkeurig moeten zijn. Als algemene regel geldt dat je tijdig moet planten zodat de gewassen genoeg tijd hebben om te volgroeien voor de eerste vorst.
3. Oogst de zomergewassen zo snel mogelijk.
Ga naar buiten en oogst je lente- en zomer gewassen. Het plannen van een succesvolle herfsttuin hangt ook af van een goede de lente- en zomer aanplant. In de meeste tuinen, waar de ruimte beperkt is, is het noodzakelijk dat de gewassen in het vroege seizoen tijdig worden geoogst en uit de tuin worden verwijderd. Hierdoor is er terug genoeg ruimte herfstgroenten te planten. Gewassen die midden in de zomer in jouw tuin kunnen eindigen zijn onder andere:
- knoflook
- uien
- aardappelen
- wortelen
- bieten
- bloemkool
- kool
- Broccoli
Je hebt misschien ook nog wat lentesalade die op hun einde aan het lopen zijn en klaar om eruit te komen.
Wanneer je kiest welke herfst gewassen je wilt planten in je tuin, begin dan met het maken van een overzicht van oogstbare gewassen. Hiermee kan je makkelijk kijken hoeveel ruimte je hebt en aan welke gewassen je prioriteit en meer ruimte kan geven.
4. Weet dat gewassen in de herfst langer meegaan.
Tuinieren in de herfst en winter maakt van jouw groentetuin een gigantische koelkast. Tijdens het najaarsseizoen zorgt het koele weer ervoor dat de gewassen langer in de tuin kunnen blijven staan wanneer ze volgroeid zijn.
Gewassen zoals broccoli, kool en boerenkool kunnen maandenlang in de tuin blijven staan als ze volgroeid zijn. Zelfs snelgroeiende gewassen als spinazie, koriander en sla houden hun kwaliteit veel langer vast wanneer ze worden geplant voor de herfstoogst. Als je goed plant, kan je wellicht gedurende het hele koude seizoen en tot in het vroege voorjaar uit de tuin oogsten.
Nu je klaar bent om groenten te selecteren die nog tijd hebben om te rijpen en je ruimte in de tuin hebt vrijgemaakt, is het tijd om te beslissen welke herfstgroenten je dit jaar gaat planten.
De beste groenten om te planten in een herfsttuin
Bieten
Je kunt bieten ongeveer acht tot tien weken voor de eerste vorst planten. Zo kan je ze op tijd voor de feestdagen oogsten. Bieten die in de herfst worden geoogst hebben sterkere kleuren dan bieten die in het voorjaar worden geplant. Sinds ze geen fan zijn van drukte, plant je de zaden best 2,5 cm diep en 8 tot 10 cm uit elkaar.
Wortels
Wortels plant je best in rijen in je tuin met een tussenruimte van 15 tot 20 centimeter. Wortelzaad is erg klein en kan moeilijk precies te zaaien zijn, dus streef naar vijf tot acht zaden per 2 centimeter.
Hoe wortelen planten en oogsten? Lees onze gids voor wortelen kweken.
Uien
Uien plant je best twee tot vier weken voor de laatste vorst. Plaats de plantuien in een ondiepe groef, zet ze 10 tot 15 centimeter uit elkaar en bedek ze met net genoeg grond om de puntige uiteinden boven het grondoppervlak te laten liggen.
Broccoli
Broccoli plant je in de tuin met een tussenruimte van 30 tot 40 centimeter. Broccoli houdt van stikstof, dus een extra toevoeging van een stikstofbron zoals bloedmeel zal de broccoli helpen groeien.
Sla
Uiteraard is sla een ruime categorie, maar de meeste soorten sla kunnen goed groeien in herfstachtige groeicondities. Sla heeft een relatief korte tijd nodig om te rijpen. Dit zorgt ervoor dat je ze tot in augustus en september kunt planten.
Asperges
Zodra de temperatuur is afgekoeld, graaf je geulen van 30 centimeter breed en 15 centimeter diep in je groentetuin. Week de kronen van de asperge voordat je ze in de geulen plant. Zet ze ongeveer een halve meter uit elkaar en bedek ze met 5 tot 7 centimeter grond. Door deze groenten te laten overwinteren, zorg je ervoor dat je verse groenten hebt in het voorjaar.
Knoflook
Plant knoflook tenen in het midden van de herfst. Plant ze 10 tot 15 centimeter uit elkaar en duw elk teentje minsten 2 centimeter in de grond. Bedek ze daarna met wat mulch als bescherming voor de winter. Terwijl je misschien het geluk hebt om voor de winter wat knoflookkiemen te zien, heb je meer kans om in het voorjaar een vers gewas te krijgen.
Lente-ui
Lente-ui kan direct worden gezaaid of overgeplant in augustus. Als je rechtstreeks zaait, zaai dan vier zaden per 2 centimeter in rijen die 10 tot 15 centimeter uit elkaar liggen. Hun kleine “bollen” zijn er zowel in het wit als in het dieppaars en net als paarse uien behouden paarse lente-uien hun kleur als ze worden gekookt.